د فوټبال نړۍوال فدراسیون تایید کړې، چې د افغانستان د جلاوطنه ښځینه فوټبال لوبډله مراکش هېواد ته رسېدلې او ټاکل شوې چې د روانې اونۍ په پای کې به سیالۍ هم پیل کړي. دغه لوبډله د یووالي په نوم د ښځو اړوند لوبلړۍ کې سیالۍ کوي.
د طالبانو د ننګرهار ولایت د امر بالمعروف او نهی عن المنکر ریاست ویلي، چې په نازیانو ولسوالۍ کې یوه کمعمره نجلۍ، چې د کورنۍ غړو یې غوښتل هغه د ډېرو پیسو په بدل کې د هغې له خوښې پرته یوه کس ته واده کړي، د طالبانو محتسبینو لهخوا یې مخه ونیول شوه.
یوې هندۍ خبریالې سمیتا شرما چې د طالبانو د بهرنیو چارو وزیر په یوه مطبوعاتي کنفرانس کې یې ګډون کړی و، وايي چې د افغان نجونو د زده کړو د حق په اړه د متقي ځوابونه ریښتیا نه وو. د نوموړې په وینا، امیرخان متقي د افغان ښځو د جنسیتي مساواتو په اړه دروغ ویلي.
د طالبانو د ریاست الوزرا د دفتر مشر ملا عبدالواسع د ښځو د سوداګرۍ او صنایعو خونې له مدیره پلاوي سره په لیدنه کې په اقتصادي وده کې د دوی فعالیتونه ستايلي او د پام وړ يې بللي دي. نوموړي ښځينه سوداګرو ته د ستونزو د حل ډاډ ورکړی دی.
د افغانستان لپاره د برېتانیا استازولۍ د نجونو د نړیوالې ورځې په مناسبت پر اېکسپاڼه لیکلي، چې دغه هېواد له هغه افغان نجونو خپل ملاتړ څرګندوي، چې د زده کړو په لار کې له جدي خنډونو سره مخ دي. استازولي زیاتوي «هغه هېواد چې نیم وکړي یې له زده کړو بې برخې وي، پرمختګ نه شي کولی.»
د هند د مشهوره ورځپاڼې «هندو»د بهرنيو چارو مشرې او پېژندل شوې خبریالې «سوهسيني هایدار»د طالبانو لهخوا په نوي ډیلي کې د ښځينه خبریالانو پر وړاندې د تبعیضي چلند په غبرګون کې ویلي، چې د هند حکومت طالبانو ته په رسمي بلنې ورکولو سره د هغوی «ښځه ځپونکې»تګلاره خپل هېواد ته راوړې ده.
په نوي ډیلي کې د طالبانو د سفارت امنیتي کسانو د جمعه په ورځ ښځينه خبریالانو ته اجازه نده ورکړې، چې د طالبانو د بهرنیو چارو وزیر امیرخان متقي په خبري غونډه کې ګډون وکړي. دې اقدام د هند د خبریالانو او رسنیزو فعالانو پراخ غبرګون او غوسه راپارولې ده.
د ملګرو ملتونو د بشري حقونو ځانګړي راپور ورکوونکي رېچارډ بېنېټ د «د ذهني روغتیا نړوالې ورځې» په مناسبت ویلي، افغانستان چې د طبیعي افتونو، اوږدمهاله جګړو او کړکېچونو ښکار دی، اوس د رواني ناروغیو له پراخ بحران سره مخ دی.
اروپايي پارلمان د افغانستان د روان بشري وضعیت په اړه په یوه نوې پرېکړهلیک کې د طالبانو له لوري د مېرمنو پر وړاندې محدودیتونه او د زلزلهځپلو ښځو سره د مرستو مخنیوی «د بشریت ضد جنایت» بللی دی.
د اروپایي د پارلمان غړې هانا نیومن پر طالبانو نیوکې وکړې او ویې ویل، چې د یوه ملت نیمه برخه یې له عمومي ژونده اېستلې، خو دا نه کلتور دی او نه کورني مسایل، بلکې دا جنسیتي تبعیض دی. هغې وویل، درې کاله وړاندې ټولو ژمنه وکړه چې افغانستان به یوازې نه پرېږدي، خو نن دغه ژمنه ماتیږي.
د طالب چارواکو د محاکمې لپاره د افغان مېرمنو ولسي محکمه چې موخه یې د طالبانو لهخوا پر افغان ښځو او نجونو د ترسره شویو سیستماتیکو جنایتونو مستندول او نړۍ ته ښودل دي، د عدالت په برخه کې یو بې ساری ګام دی. عدالت که د مادرید له یوې کوټې هم پیل شي، د تاریخ لوری بدلولی شي.
واشنګټن پوسټ ورځپاڼې د طالبانو لهخوا د تېر ځل انټرنېټ بندولو په اړه په یوې مقاله کې لیکلي، چې د انټرنېټ بندول افغان ولس او نړۍوالو ته یو اخطار و. په مقاله کې راغلي، د طالبانو موخه دا وه چې باید ښځه هغه ډول ژوند وکړي چې دوی یې غواړي؛ نه هغه ډول چې د ښځو حق دی.
د اروپا پارلمان د سېشنبې په ورځ (د تلې ۱۵مه) په افغانستان کې د ښځو او نجونو او د دغه هېواد په ختیځ کې د زلزلهځپلو د وضعیت ارزونې کوربه و. د دغه پارلمان یوې غړې هانا نویمن وویل، د نړۍ هغه ژمنه د ماتېدو په حال کې ده، چې ویل به یې افغانستان یوازې نه پرېږدو.
سبا (چهارشنبه د تلې ۱۶مه) به د هسپانیې په پلازمېنه مادرید کې د «افغان ښځو لپاره ولسي محکمه» پیل شي. په دې دوه ورځنۍ محکمه کې به د «افغان ښځو پر وړاندې د طالبانو جنایتونه» وارزول شي او یو شمېر هغه افغان ښځې او نجونې چې له طالبانو متضررې شوې، شهادت هم ورکړي.
د ملګرو ملتونو لپاره د بښنې نړۍوال سازمان استازې جویس بوکورو وایي، چې دا بنسټ د افغان ښځو او بشري حقونو د مدافعانو د ملاتړ او خوندیتوب لپاره خپلې هڅې دوامداره ساتي. هغې زیاته کړې، چې د افغان ښځو عدالت غوښتنه یوازې د ګډ نړۍوال اقدام له لارې شونې ده.
د ملګرو ملتونو سرمنشي انتونيو ګوترېش د خواشینۍ په څرګندولو سره ويلي، چې په افغانستان کې د روغتيايي خدمتونو د نشتوالي له امله د مېندو مړینه هم ډېره شوې ده. هغه وایي، په افغانستان کې د زدهکړو او کار په ګډون د ښځو ګڼ حقونه تر پښو لاندې کېږي.
د افغانستان د ښځو ولسي محکمې د خپلو څارنوالانو او کارپوهانو نوملړ اعلان کړ، دغه ولسي محکمه (د تلې له ۱۶مې بیا تر ۱۸مې نېټې) پورې له افغان ښځو سره د جنایتونو څېړلو لپاره د هسپانیا په مرکز مادرید کې جوړېږي.
یوې باوري سرچینې افغانستان انټرنشل - پښتو ته وویل چې د طالبانو د حج او اوقافو وزارت ځینو مسولینو پرون په کابل کې ښار کې لږ تر لږه په دوو مسجدونو کې د جمعې ورځې د خطبې پر مهال خلکو ته سپارښتنه کړې چې له خپلو ښځو او د کورنیو له نور ښځینه غړو دې ځیرک موبایلونه راټول کړي.
د بریټانوي رسنیو د راپورونو له مخې، د دغه هېواد په تاریخ کې د لومړي ځل لپاره یوه ښځه د «کانتربري ستره مذهبي مشره» ټاکل شوې ده. د «کانتربري انګلیکن کلیسا د مشرۍ څوکۍ» د بریټانیا د رسمي کلیسا تر ټولو لوړ روحاني مقام بلل کېږي.
د افغانستان د تحلیګرانو شبکې په یوه راپور کې ویلي، چې په ۲۰۲۳کال کې د هرو ۱۰۰زرو مېندو څخه ۵۲۱ یې د زېږون پر مهال مړې کېدې؛ خو د ۲۰۲۵کال د اپرېل تر میاشتې پورې دغه کچه ۶۲۰ ته لوړه شوې او اټکل کېږي، چې تر ۲۰۲۸ کاله پورې به ۱۲۰۰ ته لوړه شي.
په ملګرو ملتونو کې د افغانستان دایمي استازي نصیر احمد فایق ویلي، طالبان له دین څخه د ناسم تصور له مخې د ښځو حقونه تر پښو لاندې کوي. هغه وايي، نړۍ باید د ګډو هڅو له لارې په افغانستان کې د «عدالت او انساني کرامت» ملاتړ وکړي.
د هغو اسنادو له مخې چې افغانستان انټرنشنل پښتو ته رسېدلي، ښیي چې ننګرهار کې د طالبانو د پوهنې ریاست په دغه ولایت کې «د سواد زدهکړې» ۹۰ ښځینه استادانې تنقیص کړي دي. د معلوماتو له مخې، طالبان غواړي د ننګرهار په ګډون په ټول هېواد کې د «سواد زدهکړې» ښوونځي وتړي.