نویسنده در این یادداشت با بهره‌گیری از رمان «سالار مگس‌ها»، به توضیح رخدادهای اخیر افغانستان می‌پردازد. او خلیلزاد را جک مریدوی داستان می‌داند که با قباحت‌زدایی از طالبان و معماری توافقنامه دوحه، ترس از فروپاشی را سرمایه کرد و خشونت طالبان را در پوشش «ثبات» قابل‌قبول جلوه داد.
در آستانه سقوط حکومت اشرف‌غنی، هند از نخستین کشورهایی بود که درهای سفارت خود را در کابل بست و دیپلومات‌هایش را از افغانستان بیرون کشید.
طالبان «سند انکشاف ملی» خود را معرفی کرد. در شرایطی که زنان از آموزش و کار محرومند و اداره‌های کلیدی بدون حضور متخصصان مانده و حتا ادارات عامه به دست دانش آموخته‌های علوم دینی است، عملی‌بودن چنین برنامه‌ای پرسشی جدی است. وحید پیمان در این تحلیل در پی پاسخ برای این پرسش‌ها است.
طالبان با لغو شدن سفر متقی به هند، حسن نیت امریکا را از دست داده است و باید منتظر مداخلات بیشتر واشنگتن در مناسبات این گروه با کشورها بود.
هبت‌الله آخندزاده، رهبر طالبان، می‌گوید شریعت به افغانستان بازگشته و دموکراسی «مرده» است. او تأکید می‌کند که هیچ نیازی به قوانینی که از غرب سرچشمه گرفته باشند، وجود ندارد.
در حالی که برخی سیاستمداران افغان می‌کوشند نقشه حل معضل افغانستان را با محوریت کشورهای همسایه، به‌ویژه پاکستان ترسیم کنند و حتی فعالیت‌های سیاسی مخالفان طالبان را به مرزهای افغانستان نزدیک سازند، اسلام‌آباد بار دیگر نقش میزبان نشست سیاسیون افغان را بر عهده گرفته است.
سازمان اطلاعات ملی امریکا مجوز امنیتی تام وست، نماینده پیشین ایالات متحده برای افغانستان را لغو کرد. جمشید یما امیری، روزنامه‌نگار، در این مقاله می‌گوید که تام وست در دوره ماموریت خود سعی کرد از اجماع سیاستمداران غیرطالب و همچنان جان گرفتن جبهه‌های مخالف این گروه جلوگیری کند.
قانون امر به معروف طالبان که وزیر خارجه پیشین آلمان آن را «صد صفحه نفرت از زنان» توصیف کرده بود یک‌ساله شد. این قانون به ماموران طالبان اجازه می‌دهد در خصوصی‌ترین جنبه‌های زندگی شهروندان دخالت کنند. وحید پیمان، روزنامه‌نگار، جوانب مختلف این قانون را روی زندگی مردم بررسی کرده است.
در مانیفست رسمی طالبان به‌ویژه در کتاب «نظام امارت اسلامی» نوشته عبدالحکیم حقانی، قاضی‌القضات طالبان، تصویری از این گروه ترسیم می‌شود که آن را فراتر از یک گروه نظامی یا مذهبی نشان می‌دهد.
تحریک طالبان پاکستان که در آغاز خود را یک سازمان مذهبی-جهادی فراقومی و در خدمت تطبیق شریعت مطرح می‌کرد، اکنون نبرد خود را به‌عنوان یک مبارزه سیاسی و قومی گسترده علیه دولت پاکستان تبلیغ می‌کند.
افغانستان در چهار سال گذشته با بحران‌های سیاسی و اجتماعی پیچیده‌ای دست‌وپنجه نرم کرده است. عارف یعقوبی در این نوشته بررسی می‌کند که آیا بازگشت رهبران سیاسی به داخل کشور می‌تواند افقی تازه در برابر آینده افغانستان بگشاید؟
چهار سال از سقوط جمهوریت در افغانستان می‌گذرد و در این مدت، مجموعه‌ای متنوع از جریان‌های سیاسی، جبهه‌های نظامی و گروه‌های مقاومت مدنی، هم در داخل کشور و هم در خارج از مرزهای آن شکل گرفته‌اند. نقطه مشترک این جریان‌ها، موضع ضد طالبان است.
محمدنبی عمری، معین وزارت داخله طالبان معتقد است که ساختار و مدل نظام طالبان از الگوی ولایتی شبکه حقانی کپی‌برداری شده؛ مدلی که پیش از تاسیس امارت اسلامی طالبان، در خوست اجرا شده بود.
روزنامه دان چاپ پاکستان در تحلیلی به مناسبت چهارمین سالگرد قدرت‌گیری طالبان نوشته است که امیدهای اسلام‌آباد به یک پیروزی راهبردی در افغانستان بر باد رفته و آنچه زمانی فرصت تلقی می‌شد، امروز به بحرانی تمام‌عیار برای پاکستان بدل شده است.
۲۴ اسد ۱۴۰۰ سرآغاز یکی از تاریک‌ترین فصل‌های تاریخ معاصر افغانستان است؛ دوره‌ای که با فروپاشی نظام سیاسی، اقتصادی، عدلی و قضایی، آموزشی و صحی، زمینه نقض گسترده و سیستماتیک حقوق بشر را در ابعاد مختلف فراهم کرد.
مقام‌های طالبان روز جمعه، ۱۵ اگست ۲۰۲۵، به‌صورت محدود از چهارمین سالگرد بازگشت به قدرت خود در کابل تجلیل کردند. برخلاف سال‌های گذشته که این مراسم به‌صورت گسترده در سراسر کشور، به‌ویژه در پایگاه استراتژیک بگرام در شمال کابل برگزار می‌شد، امسال مراسم محدود بود.
تاریخ افغانستان در حدود ۳۵ سال اخیر، مملو از بحران‌ها و فراز و نشیب‌های شدید بوده است. ضروری است که سیاست افغانستان از دوران تاریک دهه ۹۰، تا تشکیل و سقوط جمهوریت و همچنین وضعیت کنونی زیر سلطه طالبان، بررسی تاریخی و عمیق صورت گیرد.
یلدا علی، مجری و تهیه‌کننده سابق تلویزیونی، اندکی قبل از به قدرت رسیدن طالبان با همکارانش طرح ریخته بود که برای ویدیوی چند آهنگ سناریو بسازند و سریال کمدی تهیه کنند. خانم علی گفت: «در آن زمان هیچ‌گونه محدودیت شرعی به ذهن ما نمی‌رسید.»
چهار سال پس از فروپاشی حکومت پیشین افغانستان و بازگشت طالبان به قدرت، سیاست امریکا در قبال این گروه مسیری پر پیچ و خم و چندلایه را طی کرده است. در این دوره، سه اصل بنیادین به‌طور روشن در رویکرد امریکا دیده می‌شود:
به نظر می‌رسد که هند پس از نشست سه‌جانبه طالبان، پاکستان و چین در بیجینگ، سعی می‌کند در روابط با طالبان محتاطانه‌تر عمل کند.
باور غالب این است که سقوط جمهوریت در افغانستان از بلخ آغاز شد. بسیاری‌ها با توجه به حضور و نفوذ چهره‌های اثرگذار سیاسی و نظامی ضد طالبان در بلخ، انتظار داشتند که این ولایت به زودی از کنترول نظامیان کشور خارج نشود.
برخی رهبران سیاسی افغانستان به مناسبت هفتاد و هشتمین سالروز استقلال پاکستان در ۱۴ اگست، پیام‌های گرم و دوستانه‌ای منتشر کردند. جبهه مقاومت ملی به رهبری احمد مسعود و محمد محقق، رهبر حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان، با پیام‌هایی از دوستی و همکاری با پاکستان سخن گفتند.