د سيبياېس خبري شبکې د څو سرچینو له قوله ویلي، چې په واشنګټن ډيسي کې د ملي ګارډ پر دوو سرتېرو د برید مشکوک کس افغان دی. دوی زیاته کړې، چې یاد برید کوونکی رحمتالله لکڼوال نومېږي.
دغه راپور تر اوسه د متحده ایالاتو د چارواکو له خوا په رسمي ډول نه دی تایید شوی. ویل کېږي، چې مشکوک کس په ۲۰۲۱ کال کې امریکا ته داخل شوی و.
د افغان مدني ټولنې ګډې کاري ډلې له نړۍ، ملګرو ملتونو، د بشري حقونو له سازمانونو او د هېوادونو له پارلمانونو وغوښتل، چې په ګاونډیو هېوادونو کې د افغان کډوالو په ځانګړي ډول د ښځو او ماشومانو د نیولو او جبري شړلو مخه ونیسي.
دغې ډلې د چهارشنبې په ورځ (د لیندۍ ۵مه) په یوه خبرپاڼه کې د ښځو پر وړاندې د تاوتریخوالي د مخنیوي په اړه ویلي، چې زرګونه افغان کډوالې ښځې او ماشومان په پاکستان، ایران، ترکیه، هند او تاجکستان کې د تاوتریخوالي، خپلسري نیونو، جبري شړلو او ناوړه چلند سره مخ دي.
دوو ویلي، چې د افغان ښځو پر وړاندې دا وضعیت په ټوله سیمه کې د بشري حقونو د سرغړونو یوه بېلګه ده.
په خبرپاڼه کې د پاکستاني پولیسو له خوا د کډوالو پر کورونو چاپې وهل، دروازې ماتول، خلک په زوره نیول او کورنۍ په تیاره او سړه هوا کې بند ساتل د اندېښنې وړ بلل شوي دي.
د دوی د معلوماتو له مخې، کډوال د نیول کېدو له وېرې شپې په پارکونو کې تېروي.
د افغان مدني ټولنې ګډې کاري ډلې له افغان کډوالو سره دا ډول چلند د بشري حقونو د ټولو قوانینو سرغړونه یاده کړې.
دوی له ملګرو ملتونو، د بشري حقونو له شورا، د کډوالو له عالي کمېشنرۍ او اروپایي ټولنې وغوښتل، چې په ټولو کوربه هېوادونو کې دا ډول کړنې وڅاري او دروي.
دغې ډلې همداراز غوښتنه کړې، چې د زیانمنونکو کورنیو لپاره بشري ویزې او د بیا مېشتېدو پروسه باید ګړندۍ شي.
د یادولو ده، چې د پاکستان پولیسو بیا د اسلاماباد په «ارجنتینا پارک» کې د نیمې شپې له چاپې وروسته د ۵۳۹ افغان کډوالو د نیولو او افغانستان ته د بېرته جبري اېستلو لړۍ پیل کړې ده. د افغانستان انټرنشنل-پښتو د راپور له مخې؛ په نیول شویو کسانو کې د بشري حقونو فعالان، خبریالان او د پخواني حکومت کارکوونکي شامل دي.
پولیسو د هغه افغان کډوالو شمېر تایید کړی، چې تر نیول کېدو وروسته لومړی حاجي کمپ ته لېږدول شوي او له هغه ځایه د تورخم له لارې افغانستان ته اېستل شوي دي.
د طالبانو د کډوالو او بېرته راستنېدونکو چارو وزارت څو ورځې مخکې وویل، چې د روان کال له پیل راهیسې د بندیانو په ګډون تر ۲ مېلیونه او ۴۳۰زره ډېر کډوال په خپله خوښه او جبري توګه له ګاونډیو هېوادونو بېرته افغانستان ته ستانه شوي دي.
یاد شمېر کډوال له پاکستان، ایران، ترکیې او تاجکستان څخه یا په زور اېستل شوي او یا په خپله خوښه ستانه شوي دي. د راپورونو له مخې، دا کډوالو افغانستان ته په داسې حال کې ستانه شوي، چې اوسنی افغان ولس له پراخ بشري ناورین سره مخ دی.
د اروپايي ټولنې د بهرنیو چارو اړیکو استازې کایا کالاس وایي، چې د روسیې پروړاندې نورو بندیزونو ته اړتیا ده او د اوکراین پراخ ملاتړ باید دوام وکړي.
د نوموړې په وینا، داسې هېڅ نښه نشته چې روسیه د اوربند لپاره چمتو وي.
هغې همداراز وویل: «که موږ غواړو د دې جګړې له دوام څخه مخنیوی وکړو، نو په حقیقت کې باید د روسیې پوځ او د دغه هېواد پوځي بودیجه محدود کړو.»
د اروپايي ټولنې د بهرنیو چارو اړیکو استازې کایا کالاس زیاته کړه، چې هر ډول د سولې تړون باید د روسیې له لوري هم ځینې امتیازات ولري.
د جرمني د کورنیو چارو وزیر الکساندر ډوبرینډټ د چهارشنبې په ورځ (د لیندۍ ۵مه) د پارلمان د کورنیو چارو کمېټې په یوه فوقالعاده غونډه کې وویل، چې برلین هڅه کوي څو په راتلونکو اوونیو کې له پاکستان څخه یو شمېر هغه افغانان چې ورسره د جرمني د منلو ژمنه شوې، دغه هېواد ته ولېږدوي.
هغه ټینګار وکړ، چې د سږکال تر پایه پورې د دغو خلکو د لېږد پروسې د بشپړولو لپاره هڅې روانې دي، خو د دې پروسې د حتمي بشپړېدو ژمنه یې ونه کړه.
د هغه په وینا، کېدای شي ځینې لېږدونې د راتلونکي کال په جنورۍ او فبرورۍ کې ترسره شي. ډوبرینډټ زیاته کړه، هغه افغانان چې د منلو ژمنه لري او امنیتي څېړنې یې بشپړې شوې دي، جرمني ته به ولېږدول شي.
دغه فوقالعاده غونډه د شاوخوا ۱۹۰۰ هغو افغانانو د برخلیک په اړه له اندېښنو وروسته ترسره شوه، چې د رسمي منلو سربېره لا هم جرمني ته د لېږد لپاره په پاکستان کې په تمه دي. پاکستان خبرداری ورکړی، چې که د کال تر پایه پورې دوی ونه لېږدول شي، نو کېدای شي له دغه هېواده په جبري توګه واېستل شي.
په غونډه کې د شنه ګوند غړي اېمرېش د کورنیو چارو وزیر په کړنو سختې نیوکې وکړې او ویې ویل، چې ډوبرینډټ پارلمان ته د واضیح ځواب ورکولو څخه ډډه کړې ده. دغه ګوند فوقالعاده غونډه ځکه نیولې وه، چې له فډرالي حکومت څخه د دغو خلکو د برخلیک او د دوی لپاره د راتلونکي پلان په اړه واضیح توضیحات واوري.
له بلې خوا، د جرمني حکومت مخکې له ځینو هغو افغانانو څخه چې ورسره د منلو ژمنه شوې وه، غوښتي وو چې د پیسو په بدل کې جرمني ته له راتګ څخه تېر شي. تر اوسه پورې څه باندې ۶۰ کسانو له دې وړاندیز سره موافقه کړې، خو ډېریو یې دغه غوښتنه نه ده منلې.
د امریکا د دفاع وزیر خبریالانو ته وویل، چې ولسمشر ډونالډ ټرمپ د سپینې ماڼۍ ترڅنګ د ملي ګارډ د دوو ساتونکو د وژل کېدو وروسته، واشنګټن ښار ته د ۵۰۰ نورو اضافي سرتېرو د لېږلو امر صادر کړی دی. پېټ هېګسټ زیاته کړه: «موږ به خپله پلازمېنه خوندي کړو، موږ به خپل ښار خوندي کړو.»
د واشنګټن یوه امنیتي چارواکي د نوم د نه اخیستو په شرط اسوشېتېډپرېس ته ویلي، چې پولیس د پېښې د ځای د امنیتي کمرو ثبت شوي انځورونه څېړي.
د طالبانو د سرحدي پولیسو ویاند وایي، چې د یادې ډلي د بدخشان والي په مشرۍ پلاوي د چهارشنبې په ورځ د تاجستان خاروغ ښار ته د سفر په ترڅ کې د تاجکستاني چارواکو سره د بندرونو د نظم او سرحدي همغږۍ پیاوړتیا په اړه خبرې کړې دي.
د طالبانو د سرحدي پولیسو ویاند عابدالله فاروقي ویلي، چې د بدخشان لپاره د یادې ډلي والي محمد اسماعیل غزنوي د بدخشان په خاروغ ښار کې د کوهستان مختار بدخشان ولایت والي، د ملي امنیت مرستیال او نورو چارواکو سره کتلي ده.
پر همدغه مهال په بدخشان کې د طالبانو د اوبو او انرژۍ رییس حکمت الله اخوندزاده ویلي، چې د بدخشان لپاره د طالبانو والي او تاجکستاني چارواکو د سرحدي همکاریو پیاوړتیا، اقتصادي اړیکو او امنیتي موضوعاتو په اړه خبرې کړې دي.
نوموړي ویلي، چې دواړو لوریو د سرحدي بازارونو د فعالولو، د سیمهییزو محصولاتو د راکړې ورکړې او د پانګونې د فرصتونو د پراختیا په اړه هوکړه وکړه.
د بدخشان د اوبو او انرژۍ رییس ویلي، چې سیمهییزو طالب پلاوي او تاجکستاني چارواکو د سرحدي سیمو د امنیت، د غېرقانوني تګ راتګ د مخنیوي او معلوماتو د شریکولو ترڅنګ د ګډو امنیتي اقداماتو له لارې د قاچاق او امنیتي ګواښونو مخنیوي په اړه هم ژمني تازه کړې دي.
